İş Hayatında X Y Z Kuşakları

Trakya Universitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü

Küreselleşen dünyada her geçen gün yenilikler karşımıza çıkmaktadır. Dönüşen değişimle birlikte sosyal, ekonomik, politik, teknolojik gelişmeler toplumları büyük oranda etkilemektedir. Çalışma hayatı hem bu yeniliklerden hem de son dönemlerde sık sık adını duyduğumuz kuşaklardan etkilenmektedir. Etkilenmenin asıl sebebi; 1965-1979 yılları aralığında doğan ve x kuşağı olarak bilinen bireyler, 1980-1999 yılları aralığında doğan ve y kuşağı olarak bilinen bireyler ve 2000 yılından sonra doğup z kuşağı olarak bilinen bireylerin iş hayatında birlikte yer almaya başlamış olmalarıdır.

Y ve Z kuşağının teknolojiye olan ilgisi çalışma hayatını da etkilemektedir. Dolayısıyla teknoloji odaklı meslekleri seçerek teknolojinin nimetlerinden faydalanmayı tercih edebilmektedirler. X kuşağının ise azla yetinmeyi bilen ve otoriteyi kolay kabul eden, fazla riske girmeyen, hedefini belirleyip ona odaklanan, kuruma aidiyeti daha yüksek kuşak olduğu söylenmektedir.

Y ve Z kuşaklarının ise daha çok esnek çalışma saatlerini tercih etmekte olduğu ve sosyal hayata zaman ayırmanın onlar için önemli olduğu araştırmalarda yer almaktadır. Yaratıcılıklarını ve girişimcilik taraflarını daha çok ortaya koymak istemektedirler.Kuruma aidiyetlerinin daha düşük olduğu düşünülmektedir.

Aşağıda bugünkü yazının diğer yazarı Trakya Universitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü 4.sınıf öğrencisi Tuba Yaman'ın görüşleri vardır:

"Ben z kuşağı öğrencisi olarak üniversite döneminde, çalışma hayatı konusunda fikir edinebilmek için gözlem yapmak kanaatindeyim. Bu sebeple üniversite öğrencilerinin zorunlu staj hakları yoksa gönüllü olarak staj yapmalarını, bu sayede iş hayatı konusunda fikir sahibi olmaları gerektiğini düşünüyorum. Üniversite sonrası iş hayatında, yenilikçi bir ortamda yeni fikirlere açık bireyler tarafından düşüncelerime değer verilmesini isterim. Üniversite de almış olduğum eğitimi ve bilgi birikimimi yaptığım işe ve çalıştığım işyerine katmak isterim. Çalışma hayatının uzun bir yolculuk olduğunun farkındayım. Bu sebeple iş deneyimi ve ücret konusunda sabırlı olmak gerektiğinin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Benim hayalim ergonomik şartların sağlandığı, konforlu, insan ilişkileri ve iletişimin sağlıklı kurulduğu, adaletin ve vicdanın her daim önde geldiği işyeri… İlerleyen süreçte işyerine katmış olduğum değer ile birlikte sosyal statümün de yükselmesini diliyorum".

Düzgün (2020) 'ün yaptığı araştırma sonucuna göre de; hem Y hem de Z kuşağının iş hayatından beklentilerinin özellikle örgüt kültürü, motivasyon ve gelişim konularında daha önemli olduğu sonucu elde edilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre; örgüt kültürü açısından hem Y hem de Z kuşağı için işletmeler, müşterilerini dinlemeli ve onların gereksinimlerine cevap vermelidir. Bununla birlikte her iki kuşak için de takım halinde uyumlu çalışmak ve çalışanların birbirine değer verdiği işletmelerde çalışmak önem kazanmaktadır. Ayrıca araştırmanın sonucuna göre; Y ve Z kuşağı bireylerinin eğitime ve kişisel gelişime önem verdikleri söylenebilmektedir. Dolayısıyla her iki kuşak da kendilerini geliştirmelerine fırsat veren kurumlarda çalışmak isteyecektir. Y kuşağı bireyleri için işte sahip olunan özgürlük miktarı, terfi ya da daha iyi bir iş bulma şansı ve değerli bir şeyleri başarma imkânı onları motive eden unsurların başında gelmekle birlikte iş hayatına yeni girmiş ya da girecek olan Z kuşağı bireylerini en fazla motive edecek olan unsur yetenek ve becerilerini geliştirme fırsatı ve birlikte çalışılan insanların canlılığıdır. Bunun yanı sıra Z kuşağı bireyleri için eğitim, daha fazla teknik bilgi elde edebilmelerini sağlayan, terfi için fırsatlar sunan, yabancı dil yeteneklerini geliştirmelerine fırsat sunan, ürünler ve hizmetler hakkında daha fazla bilgi sağlayan işletmelerle çalışmak onları daha da mutlu edecek, daha da motive olmasını sağlayacak ve bu şekilde bu fırsatları sunan işletmelerin de amaçlarına daha kolay bir şekilde ulaşma olasılığı artacaktır (Düzgün,2020).

Çalışma hayatında üç kuşağın da beraber etkili ve verimli çalışabilmesi için farklı bakış açılarına sahip olmalarına rağmen ortak noktada buluşabileceklerini kabul etmeleri gerekir. Çalışma ekipleri oluşturarak karşılıklı fikir alışverişi ve geri bildirim sağlama kurumda uyumu arttırabilir. Yukarıdaki araştırmada  da belirtildiği üzere; y ve z kuşaklarına yeteneklerini geliştirmek için fırsat tanımak, fikirlerini almak ve önemsemek önem arz etmektedir. Bu sebeple çalışma hayatında kuşaklar arası uyum, hem bireyin verimli çalışmasını sağlayacak hem de kurumu daha ileriye götürecek farklı fikirlerin hayata geçmesine vesile olacaktır.

Kaynakça: Düzgün, A. (2020). Y ve Z kuşaklarının iş hayatından beklentilerinin karşılaştırılması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 218-241.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1178858.